Biến chứng đau sau zona thần kinh là một trong những biến chứng thường gặp nhất của bệnh. Tại sao cơn đau kéo dài dai dẳng, mãi không khỏi và không đáp ứng với các loại thuốc giảm đau thông thường? Làm sao để cải thiện tình trạng này an toàn, hiệu quả? Những thắc mắc trên sẽ được chúng tôi giải đáp chi tiết trong nội dung bài viết dưới đây! 

Biến chứng đau sau zona thần kinh kéo dài dai dẳng 

Biến chứng đau sau zona thường rất dữ dội, kéo dài hàng chục năm và rất khó chữa triệt để. Có thể thấy rõ nỗi “ám ảnh” này trong trường hợp bà Nguyễn Thị Hường (73 tuổi, ngụ tại Tây Ninh). Cách đây khoảng 15 năm, bà đột nhiên thấy nóng rát ở trên chân mày trái, cảm giác châm chích như kim đâm. Nghĩ mình mắc bệnh da liễu thông thường, bà Hường đi tìm thầy, bốc thuốc. Dùng 3 ngày, không những cảm giác nóng rát không khỏi mà trên trán còn mọc một đường mụn nước dài khoảng 10cm. Để lâu ngày, các mụn nước bị vỡ ra, nhiễm trùng nặng. Lúc này, bà Hường mới nghe lời con đến bệnh viện khám và được bác sĩ chẩn đoán bị zona thần kinh.

Sau khi điều trị bằng thuốc, dù các mụn nước đã lặn dần, vùng da trán trở lại bình thường nhưng 15 năm qua, bà Hường luôn sống trong khổ sở. “Cứ đôi ba bữa là vùng da ở trán lại nóng rát, châm chích làm tôi chảy nước mắt rất khó chịu. Một nửa vùng đầu trái đau như dần khiến tôi mất ngủ triền miên” - bà Hường than thở. Dù đã được con đưa đi khám và điều trị tại các bệnh viện ở TP Hồ Chí Minh nhưng suốt 15 năm qua, bà Hường luôn phải sống trong đau đớn vì biến chứng đau sau zona thần kinh để lại. 

Tại sau zona thần kinh có thể gây biến chứng đau nhức kéo dài?

Để lý giải tình trạng mà bà Hường gặp phải, mời bạn đọc cùng tìm hiểu rõ hơn về căn bệnh zona thần kinh. Đây là bệnh ngoài da thường gặp, không gây thành dịch và được biết đến từ rất lâu ở nước ta, dân gian hay gọi là giời leo. Theo các chuyên gia, đau sau zona thần kinh là một thể bệnh đơn dây thần kinh cấp tính, có triệu chứng đau kèm theo hiện tượng phát ban do nhiễm virus herpes. Nếu bệnh gặp ở người già hoặc người có thể trạng suy nhược, việc điều trị không tốt sẽ để lại biến chứng đau sau zona mạn tính. Cơn đau với tính chất âm ỉ, châm chích, dai dẳng, có lúc nhói lên làm người bệnh hoang mang mất ăn, mất ngủ, đau khi sờ vào và vận động, đau tăng khi stress. Có khoảng 80% trường hợp kháng trị các loại thuốc giảm đau thông thường và có thể kéo dài nhiều năm gây, tổn thương khá lớn về cả thể chất lẫn tinh thần của người bệnh.

Nguyên nhân khiến cơn đau kéo dài dai dẳng là do sự kết hợp của 2 cơ chế gây đau trong cơ thể: 

- Đau do kích thích thụ cảm thể: Tại da, niêm mạc, dây thần kinh tồn tại rất nhiều các thụ cảm thể. Bệnh zona thần kinh gây tổn thương đến các bộ phận này, làm kích hoạt thụ cảm thể truyền tín hiệu đau cho não bộ, thông báo cho cơ thể biết cảm giác đau nhức. 

- Đau do nguyên nhân thần kinh: Virus varicella zostertấn công hệ thần kinh, làm phá hủy lớp vỏ bao bọc bên ngoài, giống như các sợi dây điện bị hỏng lớp nhựa bọc, khiến xung điện phóng không kiểm soát, rò rỉ ra ngoài. Đây là nguyên nhân chủ yếu gây triệu chứng đau nhói như điện giật, kéo dài dai dẳng và tái phát nhiều lần.

Đau sau khi bị zona thần kinh xảy ra với khoảng 9 - 34% số người bệnh sau khi tổn thương đã lành. Cơn đau thường kéo dài từ vài tháng đến vài năm, thậm chí là mạn tính không thể chữa khỏi. Người mắc càng lớn tuổi (sau 60 tuổi) thì triệu chứng này càng rõ và dai dẳng khiến họ đi khám bệnh nhiều lần trong trạng thái bi quan, lo lắng.

Trong y học cổ truyền, biến chứng đau sau zona thần kinh gọi là chứng hỏa thống, biểu hiện đau kiểu bỏng rát và không cố định.

Có nhiều phương pháp điều trị được ứng dụng cho chứng đau thần kinh sau zona như dùng thuốc kháng viêm, thuốc an thần kinh, thuốc chống trầm cảm, thuốc tê, corticosteroids,… Tuy nhiên, các thuốc này tiềm ẩn nguy cơ gây nhiều tác dụng phụ, đặc biệt là khi dùng kéo dài. Do vậy, để giúp người bị đau sau zona thần kinh có thêm lựa chọn an toàn, tiện lợi hơn trong việc cải thiện cơn đau nhức, các nhà khoa học đã không ngừng nghiên cứu những hướng đi mới kết hợp cả đông và tây y.